“Allah SWT tidak akan mengizinkan musuh-musuh dari luar
menghancurkan Islam dan kekuatan umatnya, tetapi gerakan Islam itu akan
dihancurkan sendiri oleh ancaman dari dalam diri mereka”
Fadzil
Mohd Noor
Oleh Hantu Raya TKP
Tahaluf Siyasi adalah kerjasama politik atas kesepakatan bersama. Para ulama Islam mempunyai dua pendapat
menyokong atau membantah tahaluf siyasi. Punbegitu hukumnya harus.
Perkara yang paling penting dalam
bertahaluf ialah garis panduan yang meliputi dalil, syarat dan sebab dalam mengeluarkan hukum berkenaan tahaluf
siyasi dalam suasana politik semasa.
Kita boleh belajar dan mengkaji tahaluf siyasi yang dilakukan pada
zaman Rasulullah SAW. Antara tahaluf siyasi tersebut ialah;
1.
Perjanjian
Rasulullah SAW bersama Abu Talib,
2.
Kisah
perlindungan orang kafir kepada sahabat Nabi SAW,
3.
Perjanjian
Half-al-Fudhul,
4.
Perjanjian
Mutayyibin,
5.
Perjanjian
Rasulullah SAW dengan Muth’im bin ‘Adi dan Abdullah Bin Uraiqith,
6.
Perjanjian
Bai’atul ‘Aqabah
7.
Perjanjian
Rasulullah SAW bersama Bani Khuza’ah
8.
Tahaluf
siyasi telah berlaku antara kerajaan Madinah dan beberapa puak serta kabilah
yang lain seperti Muhajirin dan Ansar, bangsa Quraish dan puak Yahudi.
Pendapat Membantah Konsep
Tahaluf Siyasi
Imam Hassan al Banna dan Sayyid Qutb antara tokoh Islam yang tidak
bersetuju dengan konsep tahaluf siyasi berdasarkan konteks zaman dan realiti
semasa ketika itu. Hassan al Banna menyatakan
“Ikhwan al Muslimin yakin idea
persefahaman antara parti-parti tidak mendatangkan apa apa kebaikan. Ikhwan
yakin cara ini hanyalah bersifat sementara bukannya penyelesai masalah sebenar.
Lambat laun parti-parti yang menjalinkan persefahaman ini akan berpecah semula.
Malah persengketaan mereka akan bertambah sengit lebih buruk daripada
persefahaman diwujudkan”[1]
Di Malaysia, PAS gagal dan tidak pernah serik melakukan tahaluf siyasi
dalam kerajaan campuran, Barisan Nasional, Angkatan Perpaduan Ummah, Barisan
Alternatif dan Pakatan Rakyat. Abdul Hadi Awang, Presiden PAS pernah
mencadangkan Kerajaan Perpaduan iaitu kerajaan tanpa pembangkang antara usaha
tahaluf siyasi.
Pengalaman PAS yang tidak pernah serik dalam tahaluf siyasi sangat
mengagumkan. Hassan al Banna telah memberitahu bahawa tahaluf siyasi dengan
pihak yang jelas menentang Islam bukanlah satu penyelesaian masalah sebenar. Ia
akan menghasilkan perpecahan yang berulang-ulang.
Pendapat Menyokong Konsep
tahaluf Siyasi
Syeikh Dr Yusuf al Qaradhawi menyatakan pengharaman tolong menolong
dengan orang berbuat zalim merupakan hukum asas atau prinsip umum. Dalam keadaan tertentu menyebabkan terkeluar
dari hukum asas ini melalui pertimbangan yang masih diakui oleh syarat. Antara
pertimbangan tersebut ialah;
1.
Tuntutan
meminimunkan kejahatan dan kezaliman menurut kesanggupan.
2.
Melakukan
mudarat yang paling ringan
3.
Melepaskan
nilai paling tinggi lalu turun ke realiti paling rendah.
4.
Bertahap
Menurut Syeikh Muhammad Munir al Ghatban, prinsip-prinsip tahaluf
siyasi ialah
1.
Tidak
berkompromi dalam perkara akidah dan prinsip
2.
Menjamin
kemaslahatan ummah
3.
Harakah
Islam berada dalam keadaan kuat
4.
Kepimpinan
dan ahli jamaah kuat
5.
Bertahaluf
dengan pihak yang boleh bagi manfaat kepada jamaah Islam
6.
Menjamin
kebebasan dakwah
7.
Tidak
berkrompomi dalam perkara batil
8.
Perjanjian
yang sesuai dengan Islam boleh dilaksanakan
Pada pendapat Mustafa Tahan, ciri-ciri penting yang dipertahankan oleh
Rasulullah SAW dalam pelaksanaan tahaluf siyasi;
1.
Melindungi
kepentingan komuniti muslim.
2.
Mengeratkan
ukhwah sesama Islam.
3.
Kekuatan
maksima pemimpin gerakan Islam
4.
Kebebasan
dakwah
5.
Tidak
bekerjasama dengan pemimpin zalim.
Menurut pengkajian dan perbandingan, Syeikh Muhammad Ahmad ar Rasyid
menyatakan agak sukar tahaluf siyasi boleh dilakukan pada zaman ini. Beliau
menyatakan tidak mustahil tetapi untuk memenuhi syarat-syaratnya adalah terlalu
jarang dan kecil kebarangkaliannya boleh terlaksana.
Syeikh Muhammad Ahmad ar Rasyid menyatakan syarat tahaluf siyasi ialah
1.
Hukum
Islam lebih dominan, syaukah
(mempunyai dokongan kuat daripada bangsa sendiri yang boleh mempertahankan
kuasa mereka) Islam lebih jelas dan nyata.
2.
Dakwah
Islam melepasi fasa ta’asis dan bina,
sekarang menuju fasa kemajuan.
3.
Anggota
terlibat dalam tahaluf mestilah pemimpin-pemimpin yang mempunyai kedudukan yang
sama tinggi dengan barisan pemimpin dakwah.
4.
Tahaluf
itu benar-benar diperlukan dalam situasi untuk menguatkan barisan pendakwah
bukannya lambang semata-mata.
5.
Pihak
yang menerima tahaluf adalah boleh dipercayaai.
6.
Mengambil
kira kadar negatif yang mungkin berlaku ketika tahaluf.
Pengalaman PAS dalam Tahaluf
Siyasi
1.
Konvensi
Nasional
2.
Kerajaan
Campuran (Perikatan-PAS)
3.
Barisan
Nasional
4.
Kerjasama
PAS-CCC
5.
Angkatan
Perpaduan Ummah
6.
Barisan
Alternatif
7.
Pakatan
Rakyat
Perbalahan, Kerjasama dan
Perbalahan: Di mana Kesudahan Tahaluf Siyasi?
Permisahan atas pengolakkan dalam sebuah gabungan bukanlah bersifat
mutlak. Kerjasama politik atas kesepakatan bersama datang daripada
kebijaksanaan politikus dan parti dalam usaha menangani permasalahan semasa
bergantung kepada situasi, persetujuan bersama dan kepentingan rakyat serta
kesejahteraan negara.
Pengalaman tahaluf siyasi di Malaysia, perbalahan bersifat sementara
ekoran pertembungan pendekatan dan dasar serta peribadi antara parti dalam
gabungan. Akhirnya, ia membawa kepada ‘penceraian’. Penceraian yang bukan
bersifat mutlak dan selamanya, ia bersifat sementara untuk ‘merawat’ emosi.
Keberangkalian untuk bersama kembali cukup tinggi apabila melibatkan
kepentingan negara dan rakyat.
Apabila DAP keluar daripada Barisan Alternatif, Nik Abdul Aziz
melaporkan berkata ‘Saya tak nampak
hubungan kami akan renggang dengan DAP pada masa depan’.[2]
Kenyataan ini dibuktikan apabila DAP kembali bersama PAS dan PKR dalam Pakatan
Rakyat pada tahun 2008.
Dalam politik, kepentingan semasa berlatarbelakangkan situasi akan
mengatasi prinsip dan dasar sesebuah parti terutamanya apabila melibatkan
kepentingan rakyat dan negara.
Pemimpin politik muda perlu mencari nafas panjang menghadapi situasi
politik yang kacau bilau, keliru dan celaru ini. Melihat, merenung dan
mengelakkan diri daripada pengolakkan lebih baik untuk memberi nafas yang
panjang bagi seseorang politikus.
Isu Penubuhan Negara Islam dan
DAP keluar Barisan Alternatif pada tahun 2001.
DAP keluar Barisan Alternatif (BA) pada 21 September 2001 disebabkan
oleh isu penubuhan negara Islam. Isu ini disemarak apabila dunia ketika itu
sangat terkesan dengan Peristiwa WTC yang dilanggar oleh pesawat. Peristiwa ini
mengemparkan dunia dan menyemarakkan Islamfobia.
Orang Cina menekan DAP agar PAS menggugurkan perjuangan penubuhan
sebuah negara Islam. PAS terus bertegas dengan prinsip menolak saranan DAP atas
dasar menghormati dasar yang tak dipersetujui secara bersama.
PAS[3]
yang diwakili oleh Nik Abdul Aziz (Mursyidul Aam), Abdul Hadi Awang (Timbalan
Presiden) dan Nasarudin Mat Isa (SUA) bermesyuarat selama dua jam dengan DAP
bagi berbincang isu penubuhan negara Islam. Setelah kegagalan mesyuarat
tersebut, DAP mengadakan mesyuarat tergempar dan akhirnya memutuskan penarikkan
diri dari BA.[4]
Setiausaha Agung DAP Kerk Kim Hock
menyatakan"Melihat kepada
kegagalan DAP dan PAS dalam menyelesaikan isu penubuhan negara Islam, CEC
memutuskan bahawa tidak ada lagi keperluan untuk DAP terus bersama BA”.[5]
Dalam perbincangan dengan PAS, DAP telah mengemukakan lima formula
untuk menyelesaikan permasalahan. Menurut Malaysiakini, hanya dua sahaja
formula tersebut dipersetujui. Lima formula itu ialah
Pertama "Sebarang usaha oleh
mana-mana parti komponen untuk mengejar pengwujudan sebuah negara Islam, negara
Buddhist atau negara Kristian adalah bertentangan dengan Manifesto BA."
Kedua: "Suatu pengulangan
yang jelas bahawa di bawah Manifesto BA, undi untuk BA adalah undi untuk
demokrasi, keadilan dan pemerintahan baik dan bukan untuk sebuah negara Islam -
dan PAS mestilah bersetuju sepanjang tempoh BA, akan berganding bahu dengan
parti BA lain pada semua peringkat ke arah Malaysia yang adil dan bukan sebuah
negara Islam."
Ketiga: "Majlis BA harus
diberi notis terdahulu tentang apa-apa enakmen atau langkah cadangan negara
negeri Kelantan dan Terengganu yang mungkin menyinggung perasaan agama,
masyarakat dan parti politik yang berbeza supaya membenarkan perundingan dan
persetujuan sepenuhnya."
Keempat: "Suatu jawatankuasa
BA khas harus ditubuhkan untuk memastikan bahawa pengumuman dan kenyataan
keagamaan yang kontroversi atau sensitif terhadap manifesto BA dibuat hanya
selepas perundingan terdahulu dan untuk menangani kes-kes perlanggaran."
Kelima: "Walaupun PAS
memegang kepada prinsip negara Islam tetapi PAS sedia menerima hakikat bahawa
di dalam sebuah negara yang majmuk, penubuhan negara Islam tidak sesuai dan
tidak praktikal bagi Malaysia."
Menurut Nik Abdul Aziz, isu penubuhan negara Islam tidak berjaya
ditangani dalam dalaman DAP. ``Ia
berpunca daripada ketidakupayaan dan tekanan yang dihadapi oleh pucuk pimpinan
DAP dalam menjawab segala persoalan yang dibangkitkan oleh penyokongnya
berhubung isu negara Islam”.[6]
Penulis melihat DAP keluar BA pada 21 September 2001 ada beberapa sebab
iaitu
1.
Aliran
progresif dalam DAP yang mengkritik kepimpinan Lim Kit Siang dalam Kongres
Kebangsaan DAP ke-13 telah berlangsung pada 18-19 Ogos 2001. Dalam kongres ini,
ketua pemuda DAP Teng Chang Khim yang secara terbuka meminta Lim Kit Siang
menolak pencalonan semula sebagai ahli Jawatankuasa Eksekutif Pusat (CEC) bagi
membuka jalan kepada pemimpin pelapis parti DAP.[7]
Satu resolusi juga mencadangkan supaya jawatan Setiausaha Agung dan Pengerusi
parti dihadkan kepada tiga penggal atau sembilan tahun saja. Tetapi resolusi
ini tidak dibahas. Resolusi dilihat dituju kepada Kit Siang, yang telah
menerajui DAP selama 32 tahun.
2.
Pengaruh
DAP Sarawak mengatasi DAP Pusat. Pengerusi DAP Sarawak, Richard Wong Hong Leng
juga telah mengumumkan pakatan pembangkang tidak wujud di Sarawak. DAP Sarawak
lebih awal keluar BA Sarawak daripada DAP Pusat.
3.
Isu
penubuhan Negara Islam.
4.
Islamfobia
ekoran Peristiwa Pelanggaran WTC.
5.
Pilihanraya
Negeri Sarawak
6.
Kes
‘pencurian’ atau penghijrahan ahli ke dalam sekutu BA. Bekas ahli DAP seperti
Low Chee Chong, Sim Kwang Yang, Teoh Teik Huat, Gooi Hock Seng dan Dominic Ng
telah diterima masuk oleh Keadilan, malahan diberikan layanan 'permaidani
merah'. Begitu juga dengan penyertaan SK Soong ke PRM.[8]
7.
Matlamat
tak sama. Jika pada pilihanraya umum 1999, PAS, Keadilan dan PRM bercita-cita
besar untuk menumbangkan BN di peringkat parlimen, tetapi cita-cita DAP
hanyalah untuk menafikan majoriti dua pertiga BN. Walaupun, kedua-dua cita-cita
itu gagal, namun ternyata cita-cita DAP lebih berpijak di bumi yang nyata.[9]
Krisis Kerajaan Kelantan 1978[10]
Krisis 1978 merupakan krisis paling besar dan paling rumit yang pernah
dialami oleh PAS kerana ia melibatkan rakyat, parti, antara parti dan kerajaan.
Dato Muhammad Nasir dikatakan dilantik sebagai Menteri Besar Kelantan
atas restu Tun Abdul Razak, Perdana Menteri ketika itu[11].
Ia menimbulkan ketidakpuasan hati beberapa pihak dalam PAS. Usaha menyingkirkan
Dato Muhammad Nasir pada bulan September 1977. Kumpulan 20 yang terdiri
daripada ADUN memberi dua pilihan kepada Nasir sama ada meletak jawatan atau
menghadapi undi tidak percaya dalam sidang DUN bulan Oktober 1977.
Dewan Ulama PAS Kelantan mengalami kemelut apabila Ustaz Mahmud Zuhdi,
setiausaha Dewan Ulama Kelantan menyokong Nasir[12]
manakala Naib Ketuanya Zakaria Ismail menafikan kenyataan Mahmud Zuhdi. Nasir
semakin kuat apabila rakyat Kelantan berada teguh dibelakang kepimpinan beliau.
Persatuan Pengajian Tinggi Nilam Puri, Badan Pengembangan Kebudayaan Malaysia
(BABAK), mahasiswa Kelantan UKM (PERDANA) menyokong Nasir. Pada 24 September
1977, lebih 80000 orang berhimpun di Padang Merdeka untuk menyatakan sokongan
kepada Nasir.
Nasir dipecat daripada PAS pada 29 September 1977 oleh Jawatankuasa
Agung PAS. Lapan yang menyokong
pemecatan Nasir ialah Nik Abdul Aziz (Ketua Dewan Ulama PAS Pusat), Wan Ismail
Wan Ibrahim (Timbalan Menteri Besar Kelantan), Zahari Awang, Khaidir Khatib,
Sakinah Junid (Ketua Dewan Muslimat), Jamal Idris, Daud Samad, Hakim Abdullah
dan Asri Muda (Yang Dipertua PAS Pusat). Mereka yang menentang pemecatan ialah
Ali Taib dan Baharuddin Latiff. Kelompok
yang mengundi agar pemecatan tersebut ditangguhkan ialah Mustafa Ali (Ketua
Dewan Pemuda PAS Pusat), Salmah Husein,
Ishak Rejab, Harun Din, Hassan Shukri (SUA PAS Pusat), Daeng Sanusi (Naib YDP),
Wahab Yunus dan Suffian Mohamad. Walau bagaimanapun, keputusan ini dianggap
‘kesilapan teknik’ yang diumumkan pada 4 Oktober 1977. Satu rombongan telah
dibawa ke Kelantan untuk memohon maaf kepada Nasir.
Pada 10 Oktober 1977, sekali lagi sidang Jawatankuasa Agung PAS Pusat
memutuskan pemecatan Nasir. Mohd Asri Muda berkecuali dalam mesyuarat ini.
Kelompok menyokong pemecatan ialah Abu Bakar Omar (Naib YDP), Nik Abdul Aziz, Sakinah Junid, Wahab Yunus,
Zahari Awang, Salmah Husein, Daud Abdul Samad, Wan Ismail Wan Ibrahim, Tengku
Kamaruzaman Tengku Hamid, Khaidir Khatib, Zabidi Ali, Jamahir Idris dan Abdul
Hakim Muhammad. Kelompok menentang pemecatan ialah Hassan Adli (Timbalan YDP
PAS Pusat), Hassan Shukri (SUA Agung), Harun Din, Ishak Rejab, Abbas Alias
(mantan YDP/AJK), Baharuddin Latiff dan Sufian Mohammad. Mustafa Ali dan Daeng
Sanusi berkecuali.
Pada 15 Oktober 1977, dalam Dewan Undangan Negeri, kumpulan 20 telah
mengadakan undi tidak percaya terhadap Menteri Besar, Dato Muhamad Nasir dan usul berkenaan diluluskan.
Kerajaan Kelantan pimpinan Nasir digulingkan. Seramai 13 ADUN UMNO dan seorang
anggota MCA serta Nasir meninggalkan DUN semasa pengundian diadakan.
Kemuncak pada 19 Oktober 1977, kacau bilau dan rusuhan melanda Kota
Bharu. Beberapa siri rusuhan berlaku di Kelantan. Perintah berkurung 24 jam
diadakan bagi menjamin keselamatan dan keamanan. Pada 8 November 1977, Rang
Undang-undang Kuasa-kuasa Darurat dibentang dan diluluskan setelah 8 jam
dibahaskan. PAS dan DAP menentang rang tersebut. Seramai 118 anggota Parlimen
termasuk daripada PAS (Hassan Adli) manakala 18 menentang.
Kelulusan rang ini membawa krisis antara BN dengan PAS apabila PAS
melalui Asri, dua timbalan menteri dan dua setiausaha parlimen daripada PAS
meletak jawatan dalam kerajaan. Hassan Adli (Timbalan YDP PAS Pusat) ingkar
arahan dan tidak mahu meletak jawatan akhirnya dipecat daripada PAS.
Darurat selama 95 hari. Nasir masih dikekalkan sebagai Menteri Besar
tanpa kuasa. Pengarah Kerajaan berkuasa. Kerajaan ini dinamakan kerajaan
MAGERAN.
Pada 5 Disember 1977, Dewan Majlis Tertinggi BN telah bersidang, 9
parti dalam BN mengundi PAS dipecat daripada BN, PPP berkecuali dan PAS
menentang. Maka, tamatlah riwayat PAS dalam BN.
Nasir telah menubuhkan parti baru ialah Barisan Jamaah Islamiyyah
SeMalaysia (BERJASA) pada 25 September
1977. Pada awalnya, Nasir nak menamakan parti baru sebagai Parti Progresif
Islam atau Parti Tindakan Islam. Menurut sesetengah penulis politik, kelahiran
BERJASA mempunyai kaitan dengan UMNO dalam menumbangkan PAS sebagaimana
kelahiran BERJAYA menumbangkan USNO di Sabah.
Dalam BERJASA, antara tokoh
ternama dalamnya ialah Nasir (YDP), Ali Taib (Timbalan YDP), Hassan Adli (Naib
YDP), Abu Bakar Hamzah (Naib YDP), Wan Hashim Wan Ahmad (AJK), Mahmud Zuhdi
(SUA), Ibrahim Ali (Ketua Pemuda) dan Mohamad Che Wook (Ketua Dewan Ulama).
Pada pilihanraya Umum 1978, BERJASA berjaya mendapat 11 kerusi manakala BN
mendapat 23 kerusi.
Konvensi Nasional vs Konferensi
Nasional
Di bawah kepimpinan Tuan Haji Ahmad Fuad juga, PAS telah dijemput untuk menghadiri dua
persidangan yang dianggap penting pada negara ketika itu, iaitu persidangan
yang dikenali sebagai National Conference
(Konferensi Nasional) yang ditaja oleh Datuk Onn Jaafar bersama tujuh orang Menteri Besar dan
National Convention (Konvensi Nasional) yang ditaja oleh Tuanku Abdul Rahman
Putra al-Haj (UMNO – MCA).
Tujuan persidangan ini diadakan ialah untuk menyelaraskan usaha bagi
mencapai kemerdekaan negara serta mencari satu formula dalam menyelesaikan
beberapa perkara berbangkit seperti status kerakyatan, hak untuk mengundi dan
sebagainya.
Ekoran daripada itu, satu Mesyuarat Agung Khas PAS telah diadakan di
Tanah Liat, Bukit Mertajam pada 23hb. September 1953 bagi menentukan sikap PAS
dalam menghadapi kehendak-kehendak Ahli Jawatankuasa Agung pada masa itu yang
berbeza-beza di antara yang menyokong National
Convention dengan yang menyokong National
Conference.
Hasil daripada mesyuarat tersebut, PAS telah menerima saranan yang
dikemukakan oleh PAS Pasir Mas menerusi wakilnya Amaluddin Darus. Cadangan PAS
Pasir Mas itu ialah mengambil sikap menyokong National Convention, tetapi
tidak terikat kepadanya sekiranya langkah-langkah National Convention itu pada pendapat PAS akan merugikan bangsa
Melayu amnya dan umat Islam khasnya. PAS telah menolak gagasan yang ditaja oleh
Datuk Onn itu kerana pada pandangan PAS ia mengiktiraf kerakyatan dan persamaan
hak bagi seluruh kaum yang ada di negara ini pada waktu itu.
Dengan itu, PAS bertegas tidak akan menyertai persidangan National Conference yang ditaja oleh
Datuk Onn, tetapi akan menghadiri dan menyatakan pendapat di dalam persidangan National Convention yang ditaja oleh
UMNO-MCA (Tunku Abdul Rahman).
Mesyuarat Agung Khas pada 23hb. September 1953 itu juga telah bersetuju
untuk membebaskan PAS daripada dipengaruhi oleh mana-mana pihak dengan mengekalkan PAS sebagai sebuah
organisasi yang bebas dan berdikari. Dengan itu, undang-undang tubuh PAS telah
dicadangkan supaya dipinda bagi menentukan tidak ada orang yang menjadi anggota
parti politik lain dibolehkan untuk dipilih sebagai Ahli Jawatankuasa Agung PAS
atau pegawai-pegawai yang mengendalikan urusan PAS.
Semasa di bawah kepimpinan Tuan Haji Ahmad Fuad Hassan, PAS masih berada
pada tahap lemah dan kekurangan dari segenap segi. Tuan Haji Ahmad Fuad Hassan
adalah merupakan rakan dan penyokong kuat kepada Datuk Onn Jaafar. Krisis
UMNO-IMP (Independence of Malaya Party) sedikit sebanyak telah menjejaskan
kepimpinan beliau di dalam PAS. Percubaan beliau untuk membawa PAS bekerjasama
dengan IMP telah ditolak oleh ahlinya - menyebabkan kepimpinan beliau telah
mula dipersoalkan dan dengan demikian juga telah memberi kesan terhadap
perjuangan politik PAS.
Ekoran kegagalan beliau membawa PAS untuk bersama-sama dengan IMP
pimpinan Datuk Onn Jaafar, Tuan Haji Ahmad Fuad Hassan telah meninggalkan
perjuangan politik PAS secara rasmi pada 26hb. September 1953 - seterusnya
beliau menyertai IMP dan Parti Negara apabila IMP dibubarkan.
Krisis Dalam Angkatan Perpaduan
Ummah.
Tengku Razaleigh Hamzah putera diraja Kelantan adalah tokoh politik
Kelantan yang seringkali dinobatkan sebagai Perdana Menteri dalam
pembikinan. Beliau dan kumpulan beliau
telah tewas kepada Dr Mahathir Mohamad dalam perebutan jawatan Presiden UMNO
pada tahun 1987. Kekalahan ini menyebabkan beliau dan bersama kumpulan beliau
menubuhkan Parti Semangat 46.
Dalam menewaskan UMNO-BN, Tengku Razaleigh dan Nik Abdul Aziz Nik Mat
telah sedia membentuk perikatan politik baru yang dikenali sebagai Angkatan Perpaduan Ummah terdiri daripada
PAS, Semangat 46, HAMIM, Berjasa, KIMMA (Kongres India Muslim Malaysia). Parti
Semangat 46 menubuhkan GAGASAN RAKYAT
yang terdiri daripada DAP, PRM, Parti Bersatu Sabah (PBS) dan Barisan Progresif
India (IPF). Penyelarasan, penyesuaian dan pengimbangan antara dua gabungan
yang bertentangan fahaman berjaya disatukan oleh Parti Semangat 46.
Masalah dalam pentadbiran, sentimen istana dan monopoli kuasa oleh PAS
menyebabkan perpecahan APU. Gerakan pemisahan mula dikesan pada tahun 1991
apabila YB Ibrahim Ali tidak puas atas penguasaan PAS dalam kerajaan Negeri
Kelantan.
Pada 2 Jan 1996, keretakan hubungan PAS-S46 semakin ketara apabila enam
anggota S46 memulaukan upacara mengangkat sumpah sebagai anggota MajlisPerbandaran
Kota Baharu kerana tidak berpuas hati dengan pembahagian kerusi.
Pada 7 Feb 1996 , Ketua Penerangan S46 Ahmad Shabery Chik berkata
partinya sedia menyertai perayaan ulangtahun ke-50 Umno pada bulan Mei 1996
dan diikuti dengan kenyataan Tengku Razaleigh pada 10 Februari 1996.
Kemuncaknya apabila Datuk Haji Nik Abdul Aziz Nik Mat mengumumkan
cadangan kerajaan negeri meminda Perlembagaan Negeri bagi menghadkan
kuasa-kuasa Sultan dan mengelak campurtangan Istana dalam pentadbiran negeri. Parti
Semangat 46 segera membantah cadangan itu. Pada 26 April 1996, Dr Mahathir mengesahkan
telah bertemu Tengku Razaleigh. Sebagai reaksi Nik Aziz berkata pertemuan bagi
membincangkan kemasukan semula Tengku Razaleigh ke dalam Umno itu bererti S46
telah berkubur.
APU gagal apabila Parti Semangat 46 kehilangan sinergi sehingga akur
kehendak Dr Mahathir yang menyeru ke arah penyatuan Orang Melayu. Pada 6
Oktober 1996, Parti Semangat 46 dibubarkan menandakan mereka telah meninggalkan
APU.
Krisis Dalam Pakatan Rakyat
Krisis dalaman Pakatan Rakyat berpunca daripada krisis dalaman PAS,
Langkah Kajang oleh Yang Berhormat Rafizi dan campurtangan DAP dalam urusan
kepimpinan PAS.
Menurut Lim Sian See, PR berkrisis disebabkan oleh
1) tiada keputusan konsensus pakatan dalam kes Langkah Kajang. PAS
tidak bersetuju dan tidak dibawa berunding.
2) fitnah terhadap bekas Menteri Besar Selangor Tan Sri Khalid Ibrahim.
3) PAS percaya PKR & DAP telah ‘mencuri’ 2 orang ADUN PAS.
4) PAS percaya PKR & DAP telah mungkir janji & tidak
menghormati keputusan konsensus untuk membenarkan pas melaksanakan kerajaan
islam serta hudud.
PAS menyatakan sikap DAP yang campur tangan dalam pemilihan Muktamar
PAS menjadi punca perpecahan PR manakala DAP menyalahkan kepimpinan PAS
terututamanya Presiden PAS.
Menurut YB Ir Khalid Samad, punca perpecahan dalaman PAS ialah
1.
‘ketidak
selesaan’ pimpinan utama PAS
2.
September
16 dan konsep UG
3.
menangani
‘masalah’ pemimpin dan ahli ‘terlalu’ pro-PR
Perpecahan dalaman PR memberi impak kepada pembangkang apabila kalah
teruk dalam Pilihanraya Negeri Sarawak dan kalah dalam PRK di Sungai Besar dan
Kuala Kangsar.
Panduan dalam menghadapi kemelut
dalam tahaluf siyasi.
Tahaluf Siyasi dengan Parti Semangat 46 dan Penubuhan Angkatan
Perpaduan Ummah.
Penulis tertarik pemikiran, pendekatan dan keberanian Fadzil Mohd Noor
dalam cubaan mengatasi kemelut isu penubuhan Negara Islam yang ditentang oleh
DAP. Fadzil Mohd Noor telah mengemukakan panduan yang baik dalam menyelesaikan
krisis dalam bertahaluf.
Fadzil Mohd Noor menegaskan:
PAS bersetuju Manifesto Bersama BA 1999 itu menjadi satu dokumen
perjanjian yang patut dipatuhi oleh semua parti terbabit.
PAS bersetuju untuk menggugurkan idealisme penubuhan negara Islam dalam
konteks pakatan BA kerana:
1. Tidak berbangkit soal negara Islam dalam Manifesto;
2. Tidak boleh memaksa ideologi PAS ke atas rakan dalam pakatan;
3. Dalam komposisi rakyat negara ini, tidak ada parti boleh memerintah
secara bersendirian;
4. PAS perlu berkerjasama dengan
rakan pakatan BA atas perkara- perkara yang sudah dipersetujui.
Dalam kes PR, Majlis Syura Ulama bertindak memberi beberapa garis panduan dalam tahaluf siyasi Pakatan Rakyat yang
perlu diikuti oleh pemimpin dan anggota PAS iaitu
1.
Tahaluf
mestilah dijadikan wasilah untuk menegakkan Islam, memperkukuhkan kedudukan
umat Islam serta membuka ruang untuk perlaksanaan Islam.
2.
Tahaluf
mestilah dipastikan dasar-dasar Islam dapat dipertahankan.
3.
Intima’
hendaklah diberikan kepada kepimpinan Parti Islam Se-Malaysia (PAS), bukan
kepada
Pakatan Tahaluf.
4.
Tahaluf
hendaklah dijadikan ruang dan medan menyampaikan dakwah.
5.
Matlamat
kemenangan Islam tidak boleh menghalalkan Tahaluf secara mutlak.
6.
Majlis
Syura Ulamak mempunyai kuasa membuat keputusan mengenai kesinambungan tahaluf
siyasi berdasarkan kepada maslahah
dan mafsadah syar'iyyah dari semasa
ke semasa.
Tahaluf Siyasi: Saranan Kepada
PAS Pada Masa Depan.
Tahaluf Siyasi berpandukan ta’awun
ala birri wa al takwa (kerjasama atas kebaikan dan takwa). Di Malaysia, PAS menghadapi kesukaran untuk
kerjasama atas dasar takwa kerana sifat Islam PAS yang mahu penubuhan Negara
Islam dan pelaksanaan hukum Hudud. Realiti politik Malaysia berteraskan
perkauman menyukar perpaduan kebangsaan dan pada masa yang sama perpaduan kaum atau permuafakatan kaum itu
sendiri adalah realiti politik Malaysia. Jika PAS mahu memerintah Malaysia,
mereka perlu melakukan tahaluf siyasi dengan kaum lain. Pengalaman kerjasama
dengan BN, DAP dan APU telah banyak memberi pengajaran kepada PAS.
Sejauhmanakah tahaluf siyasi dapat bertahan?. Dan isu apa yang menyebabkan tahaluf
siyasi gagal bertahan?.
PAS perlu terus melakukan hubungan atau kerjasama longgar dengan parti
pembangkang dan kaum lain. Kerjasama pada masa akan datang tidaklah memerlukan
PAS menganggotai pakatan pembangkang tetapi menjalinkan hubungan atas dasar
dibawah;
1.
Kesepakatan
bersama menumbangkan UMNO-BN yang banyak menyeleweng kuasa, rasuah, kronisme,
nepotisme dan korup.
2.
Hubungan
longgar dalam pilihanraya untuk mengelakkan pertembungan sesama pembangkang
dengan formula satu lawan satu.
3.
Memberi
peluang kerusi majoriti dan bersedia
melantik PAS menjadi Menteri Besar di Kelantan, Terengganu, Perlis, Pahang dan
Kedah. Manakala DAP berkuasa di Pulau Pinang. PKR di Sabah, Selangor dan Sarawak. Parti Amanah di Melaka, Johor,
Negeri Sembilan dan Perak.
Formula Selamatkan Malaysia ini berasaskan hubungan longgar Pakatan
Harapan + PAS. Dalam pembahagian jawatan peringkat Kerajaan Persekutuan, PAS
boleh membuat dua pilihan iaitu menduduki beberapa Kementerian atau berada di luar Kerajaan Persekutuan atau
Pusat. Berada di luar kerajaan membolehkan PAS bertindak sebagai
pembangkang dalam kerajaan dengan menubuhkan
Jawatankuasa Hisbah Kebangsaan yang memantau integriti Kerajaan Pakatan
Harapan.
Syarat utamanya ialah pengekalan jumlah kerusi yang sama dalam pilihanraya
yang lepas. Kerusi yang ditandingi oleh PAS tidak boleh diganggu-gugat. PKR dan
DAP perlu memberi kerusi mereka kepada Parti Amanah Nasional (AMANAH).
Di peringkat negeri, PAS perlu
menunjukkan mereka adalah model kerajaan yang bakal menguasai negara dengan
dasar PAS dan peribadi pemimpin yang berakhlak dan kompeten.
Kesimpulan
UMNO-BN perlu ditumbangkan untuk menyelamatkan negara. Rakyat tanpa
mengira kaum, agama dan faham politik bakal menyikapi Asal Bukan UMNO dalam
menyelamatkan negara ini daripada UMNO-BN. Isu rakyat menghasilkan kuasa rakyat
yang merentasi politik kepartian.
PAS perlu bekerjasama dengan Pakatan Harapan untuk menumbangkan UMNO-BN
demi rakyat dan negara.
PAS tak semestinya menguasai kerajaan tetapi bertindak sebuah badan berpengaruh
yang menentukan kerajaan.
[4] usul penarikkan diri diputuskan dengan 13 undi menyokong usul
tersebut, 2 menentang dan 3 undi berkecuali
[11] Selepas PRU 1974, PAS
mahu Wan Ismail dilantik sebagai Menteri Besar Kelantan manakala UMNO mahukan
Muhammad Nasir. Bagi menjaga perpaduan Barisan Nasional, PAS mengalah kepada
kehendak UMNO.